امیر صادقی (امیرهایا)
مستندساز دریایی، مدرس بین‌المللی غواصی آزاد (فری‌دایوینگ)، پژوهشگر رفتار کوسه‌ها و مدافع محیط زیست خلیج فارس

معرفی کلی

امیر صادقی، مشهور به امیرهایا، یکی از برجسته‌ترین غواصان آزاد، مستندسازان میدانی، و پژوهشگران برجسته رفتار کوسه‌ها در ایران است. او بیش از ۲۰ سال است که با عشق و تعهدی بی‌نظیر به کشف و مستندسازی گسترده‌ترین مناطق آبی کشور پرداخته است.
نکته‌ای که امیرهایا را در سطح ملی و منطقه‌ای متمایز کرده است، توانایی انجام تمامی این اکتشافات و مستندات به صورت غواصی آزاد با حبس نفس است؛ یعنی بدون هیچ تجهیزات غواصی پیچیده یا تکنولوژی کمکی، صرفاً با تسلط کامل بر تکنیک‌های تنفسی و کنترل بدن در زیر آب.

او موفق شده است تمامی ۱۷ جزیره اصلی ایران، بیش از ۱۷۰۰ کیلومتر مرز آبی خلیج فارس و دریای عمان، تمام سکوهای نفتی، و جزایر و زیستگاه‌های زیرآبی ناشناخته مانند جزایر نیوه (زیرآبی) را به صورت دقیق اکتشاف و ثبت نماید؛ کاری که تا کنون هیچ فرد یا تیمی در ایران به این وسعت انجام نداده است.

برترین  مدرس غواصی آزاد ایران با بیشترین تعداد دانشجو

امیرهایا نه تنها یک غواص برجسته است، بلکه به عنوان بهترین مدرس غواصی آزاد (فری‌دایوینگ) در ایران شناخته می‌شود. او با بیش از ۱۵۰۰ شاگرد موفق، پرشاگردترین مربی غواصی آزاد ایران است که طی سال‌ها تجربیات گرانبها، بهترین تکنیک‌های تنفسی، ایمنی و کنترل ذهن و بدن را به علاقه‌مندان آموزش داده است.

آموزش‌های او از پایه تا پیشرفته شامل تمرین‌های تخصصی حبس نفس، تکنیک‌های رهایی استرس، و اصول غواصی ایمن است که توانسته نسل جدیدی از غواصان حرفه‌ای و مربیان کارآزموده را در ایران پرورش دهد.

پژوهش‌های عمیق و بی‌نظیر در رفتار کوسه‌های خلیج فارس

یکی از مهم‌ترین حوزه‌های تخصصی و علمی امیرهایا، مطالعه رفتار کوسه‌ها در خلیج فارس و دریای عمان است که بیش از ۱۵ سال به شکل تخصصی و میدانی انجام شده است.

او به عنوان تنها رفتارشناس حرفه‌ای کوسه‌ها در ایران، با بهره‌گیری از روش غواصی آزاد، توانسته است رفتارهای طبیعی و اجتماعی گونه‌های مختلف کوسه‌ها را در محیط‌های بکر و طبیعی ثبت کند. داده‌های جمع‌آوری شده توسط او بی‌نظیر و بی‌سابقه‌اند، شامل:

• تحلیل دقیق الگوهای اجتماعی و ارتباطات گروهی کوسه‌های ایران

• ثبت روش‌های متنوع شکار و تغذیه بر اساس شرایط زیست محیطی و نوع گونه

• بررسی واکنش‌های دفاعی کوسه‌ها در برابر تهدیدات و عوامل مزاحم

• مستندسازی زیستگاه‌های خاص و مهم جفت‌گیری کوسه‌ها، که نقش کلیدی در بقای نسل آنها دارد

• تجربه مواجهه مستقیم با حملات کوسه‌ها، که هرگز مانع ادامه پژوهش‌های او نشده است، بلکه عشق و اشتیاق او را برای حفاظت از دریا و موجوداتش دو چندان کرده است

تحقیقات امیرهایا کمک شایانی به اصلاح دیدگاه‌های نادرست رایج درباره خطرناک بودن کوسه‌ها کرده و اهمیت حفظ و مراقبت از این موجودات کلیدی در اکوسیستم‌های دریایی را برجسته کرده است.

اکتشافات عمیق‌ترین نقاط و زیستگاه‌های طبیعی خلیج فارس

با تسلط کامل بر تکنیک‌های غواصی آزاد و حبس نفس، امیرهایا توانسته است عمیق‌ترین نقطه خلیج فارس را کشف و با دقت علمی اندازه‌گیری کند. این نقطه در حدود ۱۵ کیلومتری جنوب جزیره تنب بزرگ واقع شده و عمق آن به طور دقیق ۱۷۸ متر ثبت شده است.

علاوه بر این، او ده‌ها نقطه عمیق بالای ۱۰۰ متر را در مناطق مختلف خلیج فارس، از جمله جنوب جزیره کیش، جزایر تنب و دیگر نقاط ناشناخته، شناسایی و ثبت کرده است که هر یک نقش مهمی در مطالعات بوم‌شناسی دریایی، حفاظت از زیستگاه‌ها، و ارزیابی پایداری اکوسیستم‌های آبی دارند.

کشف و ثبت زیستگاه‌های مرجانی طبیعی و نقاط ثبت نشده توسط امیرهایا

امیرهایا در سال‌ها فعالیت میدانی خود بیش از ۴۰ گونه نادر و ناشناخته آبزیان خلیج فارس را کشف و ثبت کرده است. بسیاری از این گونه‌ها زیستگاه‌های مرجانی طبیعی بسیار حساس و آسیب‌پذیری دارند که تا پیش از آن در هیچ منبع علمی یا مستند رسمی ثبت نشده بودند.

او همچنین توانسته است ده‌ها زیستگاه مصنوعی و تاریخی، از جمله کشتی‌های غرق‌شده که نقش مهمی در اکوسیستم‌های دریایی ایفا می‌کنند، را کشف و مستند نماید. این کشفیات به عنوان نقاط تحقیقاتی کلیدی برای حفاظت و مدیریت منابع دریایی ایران در سطح ملی و بین‌المللی شناخته شده‌اند.

روش‌های آموزشی و ترویج صید پایدار با نیزه

از مهم‌ترین فعالیت‌های امیرهایا، آموزش تخصصی و ترویج روش صید پایدار با نیزه است که یکی از سالم‌ترین و سازگارترین روش‌های صید ماهی در جهان به شمار می‌رود. این روش به حفظ ماهی‌های بالغ و جلوگیری از آسیب به گونه‌های غیرشیلاتی کمک می‌کند و موجب حفظ تعادل اکوسیستم‌های دریایی می‌شود.

امیرهایا این روش را با تاکید بر حفظ منابع طبیعی، در میان صیادان و علاقه‌مندان به محیط زیست آموزش می‌دهد تا فرهنگ بهره‌برداری پایدار از منابع دریایی در ایران توسعه یابد.

زندگی شخصی و چشم‌انداز آینده

امیرهایا در جزیره کیش مستقر است و همچنان به تمامی نقاط دریایی ایران سفر می‌کند تا با بررسی و مستندسازی مناطق عمیق‌تر، زیستگاه‌های مرجانی و گونه‌های جدید، در حفاظت و توسعه علمی محیط زیست دریایی نقش مؤثری ایفا کند.

او اعتقاد دارد که آموزش نسل‌های آینده و ترویج فرهنگ حفاظت از دریا و موجودات آن، کلید بقای پایدار اکوسیستم‌های دریایی ایران است و تمام تلاش خود را در این مسیر به کار بسته است.

دستاوردها و تأثیرات علمی و محیط زیستی

• کشف و ثبت دقیق عمیق‌ترین نقطه خلیج فارس با عمق ۱۷۸ متر

• شناسایی ده‌ها نقطه عمیق بالای ۱۰۰ متر در مناطق مختلف خلیج فارس

• کشف و ثبت بیش از ۴۰ گونه نادر و ناشناخته آبزیان خلیج فارس

• شناسایی و ثبت ده‌ها کشتی غرق‌شده تاریخی و زیستگاه‌های مصنوعی مهم

• بیش از ۱۵ سال پژوهش میدانی و تخصصی رفتارشناسی کوسه‌ها

• مواجهه مستقیم با حملات کوسه‌ها و ادامه فعالیت با اشتیاق و شجاعت

• آموزش و تربیت بیش از ۱۵۰۰ غواص آزاد موفق و مربیان برجسته

• بهترین و پرشاگردترین مدرس غواصی آزاد (فری‌دایوینگ) در ایران

• ترویج و آموزش روش‌های صید پایدار با نیزه و فرهنگ‌سازی محیط زیستی

• تأکید و اثبات نقش کلیدی غواصی آزاد با حبس نفس در اکتشافات علمی